Kategoria: Bertso jarriak

Gazte bizitza baten
Erpinak edo ertzak
Ukitzea zail da ta
Nola elkartu piezak?
Hausnarketa saiakera
Egin nahiean behintzat
Nola lana eman didan
Gai bat eduki ezak
Bertsoak jarri ditut
Niretik ta niretzat
Nahi duenak har ditzala
Bere buruarentzat

Sustoa hartu ohi da
Kolpez handitzearren
Denbora pasatzeak
Nola hori dakarren
Adin muga bilakatu
Ahala hogeigarren
Mundua jateko pronto
haren kanpo ta barren
Dena bizi nahi duzu
Hobekien, azkarren
Hori nola egin inork
Erran ez dizun arren

Jatorrizko edukira joan

Esan ziguten iluntasunak
irentsiko gintuela.
Esan ziguten egun argitan
soilik ibil gintezkeela.
Basoko hotzak ta hezetasunak
hil gintzakeela bestela.
Ta gu, jakinda sua pizteko
egur lehorra behar zela
bi harri hartuta txinpartak pizten
hasi ginen dena dela.

Jatorrizko edukira joan

5 hileko feto baten
ekografia bat 3Dn*,
masail gorritu batzuk han
eta tximeletak hemen,
gabonetako filme bat,
iragarki bat bederen,
“ze hotz daukazun eskua”,
“atzo zeinen guapo zeunden”,
bi bihotz, bihotz oso bat,
bihotz erdi, bihotz heren,
larrualdi frustratu bat,
hiru emakume lerden…
maitasun deitzen diozu
eta ez dakizu zer den.

Jatorrizko edukira joan

Doinua: Txoriak eta txoriburuak

Bizpalau kobla heben hontzeko
ützi beiteitade pada
Mündü zabalean horier beha
norbait ote baldin bada
Ene oskiek luzaz ez düe
ürratsez honki taulada
Ordüan otoi parka dezala
ene bertso piperrada.

Jatorrizko edukira joan

Doinua: Duela hogei urte

Apaindu ahalko banu gela bat nirea
zuria litzateke,
txikia, singlea…
baina gero armairu barrukoei beha: amets abstraktu baten antzeko bilbea
eta ate parean hiru orkidea.

Jatorrizko edukira joan

Sei bertsotan nondik hasi leike
ni naizena azaltzeko
paper gainean naukazue gaur
karanbola bat tarteko
bertsolaritza gustuko daukat
dosi txikitan hartzeko
ez dut gehiegi behar izaten
doinu rimaz asetzeko
hainbeste modu ezberdin daude
bertsogintza ulertzeko.

Jatorrizko edukira joan

Bertsoak maiz izan du
salaketa usai
aldarrikapen edo
erantzuteko gai
baina gaur norberari
begiratu lasai
udara iritsita
kontra erranez blai
denak ez dira nere
baina gureak bai.

Baztango turismoaz
hausnarketa nahi zen
hasiko banitz nere
bidaiak epaitzen
uztailan, abuztuan,
ahalik ta maizen
galderan erantzunak
ni ez nau lasaitzen
zenbat aroztegitan
egon ote naizen.

Jatorrizko edukira joan

Izar Mendiguren. Laudion jaio zen (Araba), 1988. urtean. 2002ko Arabako Eskolarteko Txapelketan parte hartu zuen, baita irabazi ere. Arabako Bertsolari Txapelketan parte hartu izan du 2004az geroztik. Irakasle aritu da Aiaraldeko bertso eskolan, eta eskualdeko ikastetxeetan ere bai.

Doinua: Gaur gurutzatu gara

200 egun greban ez
al dugu grabea?
Tubacex da tuturik
gabeko nabea,
Bi sententzia nulo,
#SosAiaraldea!
800 familia…
Ze bidegabea!
…borroka gabe dena
zen bide gabea.

Urduña, Amurrio,
Laudio, Aiara…
Eskualde batu bat
da orain bailara:
Tubacex fabrikatik
denda txiki(e)tara,
suhiltzaileak_ez badu
kentzen barrikada…
zer da itzali behar dena,
zer bota sutara?

Lanaldi murrizketan
daude hainbat postu,
emakume izatea
nahi zuten zigortu
horiek botatzea
izanik apostu!
Ertzainek egunero
nahiz bidea moztu,
borroka gelditzea
ezin dute lortu!

Nor doa noren aurka
eta armatua?
zergatik da oldarkorra
ertzainen tratua?
Akordiorik ez da,
baina bai paktua:
Hedabideetan ez da
jaso gertatua,
batzuekin ez dute
eten kontratua!

Langileek jai dute
Celestinorekin,
Nola aurten ezin zen
ospatu San Fermin
grebalariek egin
zuten San Celestin,
egoera antzeztu
prozesioekin…
buruari soilik ez
diote eragin!

Independienteak,
LAB edota ELA…
#TubacexBorrokan da
eredu itzela,
jakin herri oso bat
zuekin gaudela,
Milesker oroitzearren
frogatu bezela:
elkarlanean dena
posiblea dela!

Jatorrizko edukira joan

Oihana Bartra. Bilbon sortua, 1984an. Santutxuko bertso eskolan hasi zen bertsotan. Eskolarteko txapelketetan parte hartu zuen, eta Bizkaiko Bertsolari Txapelketan kantatu du aldiro 2002az geroztik; 2014an, laugarren sailkatu zen. Hiru aldiz hartu du parte Bertsolari Txapelketa Nagusian.

Doinua: Neguko azken antzara (Gorria)

Denek esaten didate
Nahikoa autoritate
Balute bezala nola
Bizi behar dudan hil arte

Daukazun lanpostu finko
Horri eutsiozu tinko
Egungo gazteek ez dute
Suerte berbera e(d)ukiko

Kirol denetan izerdi
Eginez gizonei segi
Baina ez izan hobea
Ta ez gihartu gehiegi

Txapelketako plazara
Joateko unea pasa da
Pixka (ba)t segi dezakezu
Polit joaten bazara

Filtro batzuk zabalik ta
Igual lehengo txabalita
Zarela eman dezake
Zimur batzuk estalita

Nire ustez zaude ederren
Gizon ezkertiar liderren
Antzerako iritzia
Emanez gero Twitterren

Iritzia adierazi
ta pixka bat feminazi
Zarenetik ez didazu
Egiten hainbeste grazi

Orain zaude sasoiz ama
Izan zaitezen Oihana
Ta ahal bada soilik umeengan
Pentsatzen ohi dana

Ez baduzu umerik uzten
Hastean belaunak puzten
Astean behin nor joango da
Egoitzara zu ikusten?

Antzinako iritzi zen
Hori zaila da isiltzen
Neska, noiz hasiko zara
Behar den bezala bizitzen?

Inoiz segiko dut plana
Ta inoiz aldatu dana
Batzu(e)tan diostatena
Ta besteetan nahi dudana

Jatorrizko edukira joan

Aimar Karrika. Auritzen (Nafarroa) jaio zen, 1988an. Irakasle lanean aritu da Lapurdiko eta Nafarroa Behereko bertso eskola eta kolegioetan. Zortzi aldiz hartu du parte Nafarroako Bertsolari Txapelketan; lautan izan da finalista. 2017ko Bertsolari Txapelketa Nagusian parte hartu zuen.

Doinua: Itsasoa laino dago

1/
Pandemiaren orritan
Turisten joan etorritan
Gendarme zubi zorritan
Begiradak jatorritan
Ume txikiak korrikan
Eguzkiaren gorritan
Ta hondartzako elorritan
Hendaia larrugorritan

2/
Bainu jantzi zahar bat baino
Ez omen zena gaurdaino
Libertatea oraino
Berriz dudan jartzeraino
Herriko Etxea egundaino
Ez zen biluztu honaino
Itsasoa dago laino
Hondarraitz-tik Lohiaraino

3/
Ez al da edan nahi zukurik
Ez baldin bada tuturik?
Libre dena estuturik
Al dago nahi ezkuturik?
Ba al da hautetsi muturik?
Eta hautesle damuturik?
Nahi gaituzte mututurik
Bi bixkiak kukuturik

4/
Ez zen aski hondar patrikan
Deserosoen fabrikan
Zokoratu den guztitan
Hala ere begi bistan
Gaur ikusi da egitan
Gezurrak dauzkan begitan
Hozka egin behar dela bitan
Hezurraren haragitan

5/
Zer min egiten ahal dut nik
Itsaso ertzean zutik
Gaur ez bagaude burutik
Nik ez dut ulertzen tutik
Gure inguruko gutik
Hartzen badu gaia eskutik
Nola deslotu barrutik
Biluztasuna sexutik

6/
Irudiaren jabeak
Dira gaur egun sareak
Biharkoen zutabeak
Dira lur sendo gabeak
Onddoak eta bareak
Sagar eta udareak
Margo ditzala areak
Atxiki ditzan mareak

Jatorrizko edukira joan