Egilea: Berria

-(e)an bidalia

Eli Pagola, Altzairuzko traste horri

Eli Pagola Apezetxea. Ereñotzun (Hernani, Gipuzkoa) jaio zen, 1995ean. 2015ean eta 2019an Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan parte hartu zuen, eta 2018an, Xenpelar sariketa irabazi zuen, baita Hernandorena saria ere. Bertso musikatuak diskoa atera zuen iaz, Manex anaiarekin batera.

Belaze gain, larre azpi
haritz baso zein sagasti
iruditeri zibilizatu
ez direlako zehazki
orain arteko argazki
hau ez bagenuen aski
garapenaren itsukeriak
berri zaharrak dakarzki.

inbertsio eta txeke
aztarrika batzuk ze ke
lo lasai egin ahalko duten
oraindik da ulertzeke
sartu dira “a machete”
atari eta etxepe
gaurtik aurrera izan daitezen
jaurlaritzaren AHT.

Otu hainbat anomali
normatibo anormali
negozioa nondik egingo
abilak dira aspaldi
eraiki eta kiskali
horra hor zer den Euskal Y
muinoak lurrez hustu ondoren
patrikak diruz estali.

Ez da Euskal Y, da Y Vasca
bere firma, bere kasta
bai aurpegia ta bai bihotza
porlanezkoak baitauzka
nondik etorriko pasta
han gustura plisti-plasta
zerriak dena egiten omen
harentzat neurriko aska.

Lurraldeko gainazala
aberatsa, serbitzala
tunel, zubi ta erriyo nahi da
argia eta itzala
jakin trenbideez hala
Txirritak esana zala:
orain ur hotzak mugitzen gaitu
lehen irakinak bezala.

Ze helmuga, ze jatorri
Tripa-jate, tripazorri
dena aurretik eraman arren
gero bueltan zer etorri
asmo bat nahian igorri
altzairuzko traste horri
izan dadila gure garapen
gosearen bidegorri.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

Dunbala podcastakBerria | Bertso jarriak: Bertso jarriak izan dira eta dira komunikatzeko tresna bat; salatzeko, aldarrikatzeko, berri emateko, hausnartzeko, kontatzeko erraminta bat. Uda honetan astero podcast formatuan zabalduko ditu BERRIAk bertsolari batek jarritako bertsoak, testua ez ezik doinua eta ahotsa ere gozatzeko. Horra bertso berriak, zuzenean belarrira jarriak.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Genova, 20 urteren ondoren

Azken egunetan, trauma kolektibo baten aldarrikapen antzeko bat bizitzen ari gara Italian. Lagunekin elkartu eta “zu non zeuden egun hartan?” galdetzen diote batzuek besteei. Koadrilak banatuta daude Genovara joan zirenen eta azken momentuan ez joatea erabaki zutenen artean. Askori ez zaie gaiari buruz hitz egitea gustatzen eta zauri bat berriz ere irekitzea bezalakoa dela pentsatzen dute. Baina azken egunetan kontzientzia kolektibo baten pizkundea bizitzen ari naiz, lagun guztiek zauri horretan sakontzea erabaki izan balute bezala.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

tropela podcastakBerria | Zaitun: Zerutik begiratuta, tanto berdeak dirudite. Olibondoak Mediterraneoko paisaia, Italiatik Palestinara, janzten duten milurteko zuhaitzak dira. “Gure arbolek hitz egingo balute…”, esan zidan behin emakume palestinar batek. Historiaren testigu mutuak direla pentsatuko dute askok, baina haien fruituek, olibek, hizkuntza unibertsala hitz egiten dute. Horregatik, Zaitun deitu diogu Podcast honi. Oliba esateko arabierara jo dugu, erroetara. Bi astetik behin Mediterraneoko txoko desberdinetako kontuak hurbilduko dizkizuegu. Istorio batzuk, Italiako nondik-norako politikoei buruz. Beste batzuk, berriz, ahanzturara kondenatuak diruditen errefuxiatuen inguruan. Denak oliba zukuaren gustu fresko eta, zergatik ez, mikatzarekin.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Mizel Mateo, Ardi beltzaren bertsuak

Mizel Mateo. Baionan 1988an sortutako bidarraitarra. Xalbador kolegioan hasi zen bertso eskolan, 11 urterekin, eta gaztetan eskolarteko txapelketetan parte hartu zuen. Etenaldi baten ondotik, azken urteetan plazan kantatzera itzuli da, eta iaz lehen aldiz parte hartu zuen Xilaba txapelketan.

1-Pannecau karrikan da gizon ezaguna
Katedral sartzea du biltoki kuttuna
Kartoizko matalaza : azken ontasuna
Eta zakur zaharra bideko laguna
Jendeer so egiten pasten du eguna.

2-Erdi iraultzaileak  eta erdi santu
Elkartasun medio badute espantu
Imigranteak nahi dituzte salbatu
Eta Palestindarren patua salatu
Beri nehork ez dio eskurik luzatu.

3-Jendeak abereekin kurri dabiltzala
Zakurra nagusi ta nagusi leihala
Mundu hori infrentzuz itzultzen da ala ?
Jendearen heinean jartzen da kabala
Ta jendea tratatzen zakurra bezala.

4-Beri ez baitiote ainitz urrikalpen
Bere gosera ez du egunero jaten
Ez badiote ere txanponik ematen
Ikasi du itxura tristeena janzten
Lotsa pixkat bederen senditu dezaten.

5-Drogetan xahutzen du duen sos poxia
Arats huntan eginen du azken jauzia.
Eskuetan hartu du asteko dosia
Barda sasi kolega bati erosia
Eta zainetarat du ixuri guzia.

6-Nahiz ibiltzen giren espaloi berean :
Bide ezberdinak ta bakoitza berean
Mundua utziko du ametsak airean
Egunkari saltzaile bat dauka parean
Bihar agertuko da lehen orrialdean.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

Dunbala podcastakBerria | Bertso jarriak: Bertso jarriak izan dira eta dira komunikatzeko tresna bat; salatzeko, aldarrikatzeko, berri emateko, hausnartzeko, kontatzeko erraminta bat. Uda honetan astero podcast formatuan zabalduko ditu BERRIAk bertsolari batek jarritako bertsoak, testua ez ezik doinua eta ahotsa ere gozatzeko. Horra bertso berriak, zuzenean belarrira jarriak.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Josune Aramendi, Naizen 'ni' guztiei

Pandemia egunak ze
emozio ekaitz
kantatu nahiko nuke
bakan ez diren gaiz
neroni egindako
promesa ta xantaiz
nahiz igual ausardia
falta zitzaidan maiz
orain ispilu aurrean
zu gabe jartzen naiz.

Zugana lotzen naute
horrenbeste ezbaik
besteen begiradek
nire mila epaik…
Arnas soziala itotzen
nauten sare ta like
maskarilak kentzea
posible da nonbait
maskara eranztea
gehiago kosta zait.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

Dunbala podcastakBerria | Bertso jarriak: Bertso jarriak izan dira eta dira komunikatzeko tresna bat; salatzeko, aldarrikatzeko, berri emateko, hausnartzeko, kontatzeko erraminta bat. Uda honetan astero podcast formatuan zabalduko ditu BERRIAk bertsolari batek jarritako bertsoak, testua ez ezik doinua eta ahotsa ere gozatzeko. Horra bertso berriak, zuzenean belarrira jarriak.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Sagar ustelak

2020ko apirilaren lehen astean 13 preso hil ziren Italiako kartzeletan. Albisteak hedabide gehienen lerroburuak bete zituen. Pandemiaren hasieran geunden eta bizi genuen egoerari buruz ez genuen ezer ulertzen. Egun horietan militarren kamioiek hilkutxak eramaten zituzten, ospitaleak kolapsatuta zeuden, Italiak eguneko 900 hildako ofizial zenbatzen zituen, eta, nahasmen horretan, herrialde zabaleko espetxeetan, protestak zabaldu ziren.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

tropela podcastakBerria | Zaitun: Zerutik begiratuta, tanto berdeak dirudite. Olibondoak Mediterraneoko paisaia, Italiatik Palestinara, janzten duten milurteko zuhaitzak dira. “Gure arbolek hitz egingo balute…”, esan zidan behin emakume palestinar batek. Historiaren testigu mutuak direla pentsatuko dute askok, baina haien fruituek, olibek, hizkuntza unibertsala hitz egiten dute. Horregatik, Zaitun deitu diogu Podcast honi. Oliba esateko arabierara jo dugu, erroetara. Bi astetik behin Mediterraneoko txoko desberdinetako kontuak hurbilduko dizkizuegu. Istorio batzuk, Italiako nondik-norako politikoei buruz. Beste batzuk, berriz, ahanzturara kondenatuak diruditen errefuxiatuen inguruan. Denak oliba zukuaren gustu fresko eta, zergatik ez, mikatzarekin.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Haritz Mujika, Tourrari begira

Euskal Herria zazpi probintzi dituen hori da
diogun arren, zenbat hurbiltzen da hori egira?
Hegoaldearen bista
beti izan da egozentrista.
Iparraldeko leiho du telebista.
Hogeita bat egunez Tourrari begira.

Nork daki ezer trinketearen sareez ta formaz?
Nor pagutu da Miarritzez ta, kezkatu Baionaz?
Larralde eta Ducassou?
Inork egin al die kaso?
Berezkoa geure ez dugu akaso…
Marcak zer dio Madril eta Bartzelonaz?

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

Dunbala podcastakBerria | Bertso jarriak: Bertso jarriak izan dira eta dira komunikatzeko tresna bat; salatzeko, aldarrikatzeko, berri emateko, hausnartzeko, kontatzeko erraminta bat. Uda honetan astero podcast formatuan zabalduko ditu BERRIAk bertsolari batek jarritako bertsoak, testua ez ezik doinua eta ahotsa ere gozatzeko. Horra bertso berriak, zuzenean belarrira jarriak.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

EHZ jaialdia

Gaur hastekoa den Euskal Herria Zuzenean jaialdiak bete du ikasturte honetako azken saioa. 2020ko etenaren ostean, indartsu itzuli da festibala eta nagusiki Euskal Herriko taldeez osaturiko egitarau erakargarria eskainiko du hiru egunez Irisarrin (Behe Nafarroa). Egitarauaren errepaso zehatza egiteaz gain, Julen Oillarburu antolakuntza taldeko kidearekin mintzatu dira.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

Dunbala podcastakBerria | Dunbala: Badok ataria lemazain duela, euskal musikari begiratua ematen dio Dunbala ’podcast’-ak, Eneritz Furyak eta Jagoba Salvadorren gidaritzapean. Batzuetan azken argitalpenen eta kontzertuen amuari kosk egin eta gaur-gaurko albisteei irakurraldi berri bat eman, eta bestetan, euskal musikaren DNA osatu duten riff, lelo, irudi eta melodien bidez, iragana da gogora dakarrena. Itsaso zabal horretako doinu ezagun gogoangarriek eta oraindik ezezagun eta berri zaizkigunek gidatuko dute saioa.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Iraila arte lagunak

Hau izango da uda aurretik egiten dudan azken podcasta. Irailean ekingo diot berriz, gogotsu, baina orain atseden hartzeko garaia da. Maitasun askearen aldarria egiten den egunetik aurrera, ekainaren 28tik, Euskal Herrian izango gara uda osoan, ostean New Yorkera bueltatzeko. Urtebete Euskal Herrira joan gabe. Luze joan da, nekez. Saiatu ginen Gabonetan ostera egiten, baina ezinezkoa zen, gaitza gogor ari zen joka, eta mugak itxiak. New Yorken igaro genituen “neguko oporrak” eta urte berria hasi ere, han. Ezari ezarian, ilunbea argituz joan da. Urteak aldaketak ekarri zituen. Trump-ek galdu egin zituen hauteskundeak, txertaketa oso bizkor zabaldu zen, eta Floyd hildako polizia epaitu zuten. Gutxika gutxika, baikortasuna zabaltzen hasi da jendartean, lanerako aukera berriak daude, berriz zerotik hasteko gogoa.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

tropela podcastakBerria | New Yorkeko munduak: Euskaldunon egunkarian eta Berrian aritu nintzen astero zutabeak idazten. Zutabeak niretzako halako memoria-kutxa txikiak ziren. Eguneroko bizitzatik hartzen nituen gaiak, irudiak, eszenak. Idatzi eta gero, hantxe geratzen ziren gordeta, egunkariko kutxatxoan. Argazkiak ateratzea bezala zen, bizitzako une jakin bat jasotzen zuten. Orain berriz hasiko naiz zeregin berarekin, zuek kutxak zabaldu besterik ez duzue egin behar.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

San Calistoko euskalduna

Podcast bat baino, jarraian datorrena Luca Ricciren eta nire arteko solasaldi bat da gehien gustatzen zaigun Erromako txokoan. San Calisto Trasteveren bihotzean dago eta Marcello Fortik ireki zuen 1969an salmentan zegoen lokal bat erosi ostean. Bere lema
“pertsona ona izatea” izan da orduz geroztik. Taberna ikonikoak bezero leialak ditu, agian, auzoak pairatu duen gentrifikazioari eutsi dion bakarrenetakoa delako.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

tropela podcastakBerria | Zaitun: Zerutik begiratuta, tanto berdeak dirudite. Olibondoak Mediterraneoko paisaia, Italiatik Palestinara, janzten duten milurteko zuhaitzak dira. “Gure arbolek hitz egingo balute…”, esan zidan behin emakume palestinar batek. Historiaren testigu mutuak direla pentsatuko dute askok, baina haien fruituek, olibek, hizkuntza unibertsala hitz egiten dute. Horregatik, Zaitun deitu diogu Podcast honi. Oliba esateko arabierara jo dugu, erroetara. Bi astetik behin Mediterraneoko txoko desberdinetako kontuak hurbilduko dizkizuegu. Istorio batzuk, Italiako nondik-norako politikoei buruz. Beste batzuk, berriz, ahanzturara kondenatuak diruditen errefuxiatuen inguruan. Denak oliba zukuaren gustu fresko eta, zergatik ez, mikatzarekin.

 

 

Podcastera harpidetu

-(e)an bidalia

Alkate berria

Alkatetzarako hauteskundeak izango dira, bihar, asteartearekin, New Yorken. Tira, zehatzagoak izateko, ez dira alkatetzarako hauteskundeak Alderdi Demokratako hautagaia aukeratzeko baino. Dena den, ikusita demokratek New Yorken duten indarra, bihar irabazten duenak erraz izango du alkatetza lortzea. Horregatik mundu guztiak hartzen ditu biharkoak alkatetzako hauteskunde gisa.

🎧 Entzun podcasta

Jatorrizko edukira joan

tropela podcastakBerria | New Yorkeko munduak: Euskaldunon egunkarian eta Berrian aritu nintzen astero zutabeak idazten. Zutabeak niretzako halako memoria-kutxa txikiak ziren. Eguneroko bizitzatik hartzen nituen gaiak, irudiak, eszenak. Idatzi eta gero, hantxe geratzen ziren gordeta, egunkariko kutxatxoan. Argazkiak ateratzea bezala zen, bizitzako une jakin bat jasotzen zuten. Orain berriz hasiko naiz zeregin berarekin, zuek kutxak zabaldu besterik ez duzue egin behar.

 

 

Podcastera harpidetu