Kategoria: New Yorkeko munduak

Hau izango da uda aurretik egiten dudan azken podcasta. Irailean ekingo diot berriz, gogotsu, baina orain atseden hartzeko garaia da. Maitasun askearen aldarria egiten den egunetik aurrera, ekainaren 28tik, Euskal Herrian izango gara uda osoan, ostean New Yorkera bueltatzeko. Urtebete Euskal Herrira joan gabe. Luze joan da, nekez. Saiatu ginen Gabonetan ostera egiten, baina ezinezkoa zen, gaitza gogor ari zen joka, eta mugak itxiak. New Yorken igaro genituen “neguko oporrak” eta urte berria hasi ere, han. Ezari ezarian, ilunbea argituz joan da. Urteak aldaketak ekarri zituen. Trump-ek galdu egin zituen hauteskundeak, txertaketa oso bizkor zabaldu zen, eta Floyd hildako polizia epaitu zuten. Gutxika gutxika, baikortasuna zabaltzen hasi da jendartean, lanerako aukera berriak daude, berriz zerotik hasteko gogoa.

Jatorrizko edukira joan

Alkatetzarako hauteskundeak izango dira, bihar, asteartearekin, New Yorken. Tira, zehatzagoak izateko, ez dira alkatetzarako hauteskundeak Alderdi Demokratako hautagaia aukeratzeko baino. Dena den, ikusita demokratek New Yorken duten indarra, bihar irabazten duenak erraz izango du alkatetza lortzea. Horregatik mundu guztiak hartzen ditu biharkoak alkatetzako hauteskunde gisa.

Jatorrizko edukira joan

Asiar jatorriko lagun batzuei gertatu zitzaien supermerkatuan. Adiskidea bere hiru seme-alabekin joan zen erosketak egitera. Han zebilen batek erdeinuz esan zion, “sasoia duzu suburbioetara joateko, ezta?”. Suburbioak New Yorken, inguruan dauden herri guztiak dira, hala New York estatuan nola aldameneko estatuetan. Luzaroko ideia izan da, seme-alabak badituzu, herri batera bizitzera joatea, etxetxo bat hartzea atzealdean lorategi batekin eta han bizitzea seme-alabak unibertsitatera joan arte.

Jatorrizko edukira joan

New Yorken Long Island izeneko irla erraldoiaren aurrean, Atlantikorago, badago beste bat txikiagoa, Fire Island. Bitxia da leku hura. Gaur egun, 50 kilometro luzera eta ehun eta laurehun metro bitarteko zabalera du. Baina hori ez da beti horrela izan. Ehun kilometroko luzera ere izan zuen garai batean. Baina ekaitzekin, hurakanekin, itxuraz aldatzen da. 2012ko Sandy hurakanak, esate baterako, bitan zatitu zuen uhartea. Eta gaur egun horrela dago, bi zatitan banatua eta partitua. Klima aldaketa dela eta, oso lurralde hauskorra beraz.

Jatorrizko edukira joan

New Yorken Long Island izeneko irla erraldoiaren aurrean, Atlantikorago, badago beste bat txikiagoa, Fire Island. Bitxia da leku hura. Gaur egun, 50 kilometro luzera eta ehun eta laurehun metro bitarteko zabalera du. Baina hori ez da beti horrela izan. Ehun kilometroko luzera ere izan zuen garai batean. Baina ekaitzekin, hurakanekin, itxuraz aldatzen da. 2012ko Sandy hurakanak, esate baterako, bitan zatitu zuen uhartea. Eta gaur egun horrela dago, bi zatitan banatua eta partitua. Klima aldaketa dela eta, oso lurralde hauskorra beraz.

Jatorrizko edukira joan

Eric Carlek esan omen zuen berak ez zuela nahi bere liburuak gurasoek hautatzea umeentzat, liburu dendara edo liburutegira joaten zirenean, berak nahi zuen umeek beraiek hautatzea. Eta benetan asmatu zuen horretan. Eric Carleren liburuek forma ez ohikoa dute, eta kolore biziak dituzte. Umeek, gurasoen laguntzarik gabe, irakurtzen jakin gabe ere, haren liburuak aukeratzen, ulertzen eta maitatzen dituzte. Gure etxean ere halaxe gertatu zen. Carleren beldar gosetia, The Very Hungry Caterpillar, haurren ohean egoten zen gauero, beraiekin batera egiten zuen lo, izara artean. Hostoak jan eta jan dabilen beldar koloretakoa, azkenean mitxeleta bihurtzen den arte.

Jatorrizko edukira joan

Franco ostean agertu ziren liburu-dendarien belaunaldia erretiratzen ari da. Beraiek gidatu gintuzten bizimodu berrira, tokia egin zioten euskaraz idatzitako literaturari eta literatura unibertsalean kalitatezko ziren lanak ere ezagutarazi zituzten gurean. Horietako bat izan da Ondarroako Zurru-murru liburu denda. Kale handian zabaldu zuen lehenengoz Balentinek denda txikia, orduan, alde zaharrean komertzioa zegoen garaian, ia dendarik gabeko gune bilakatu aurretik. Liburuak saldu ezezik tertuliak ere antolatzen ziren herriko kultura zaleekin, denda itxi eta ordu txikiak arte. Ez ziren liburuak izan bakarrik. Zurru-murruk pop eta rock kultura ekarri zuen Ondarroara, hantxe erosten baitziren biniloak, modernotasunaren kabi txikerra zen hura.

Jatorrizko edukira joan

Maiatzaren 13a mugarri izan da Estatu Batuetan pandemiaren aurkako borrokari dagokionez. CDC edo gaixotasunen kontrol eta prebentziorako erakunde federalak egun horretan adierazi zuen, hilabete asko eta gero, txertoa hartuta dutenek ez dutela beharrezkoa maskara erabiltzea. Ez kanpoaldean eta ezta barrualdean ere, salbuespenak salbu. Biden presidentea ere, lehen aldiz, muturrekorik gabe aurkeztu zen prentsaurrekora.

Jatorrizko edukira joan

Ukipena galdu dugu pandemiarekin, distantzia jarri dugu gu eta besteen artean. Eta ez pertsonen artean bakarrik. Dendetan ordaintzeko ere ukipenik gabeko gailuak jarri dituzte, txartela hurbilduz ordaintzeko, ala mugikorrarekin.
Baita gure okindegian ere. Ogia eta goxoak saltzen ditu, bertan egindakoak, ekologikoak. Ilara luzeak izaten dira bertan, batez ere iluntzeetan. Lanetik etxera bueltan, hiritarrek nahi izaten dute eguna bukatu bixkotxa bat janez.

Jatorrizko edukira joan

Futbol partidua izaten du alabak igandetan. West Side Soccer League-n apuntatu genuen eta geroztik astero izaten du partida. Alabaren taldeak “toxic blueberries” du izena, elastiko urdina baita beraiena. Goizeko zortzietan hasteko zen partida “silent game” (joko isila) izendatu zuten eta gurasoek ezin zuten ez animatu ezta gola sartzean pozik agertu ere ez. Edezoer gauza esan nahi izanez gro neskei, partidaren aurretik izan behar zuen.

Jatorrizko edukira joan