Egilea: Argia

Navarra Sumak gogor ekin dio atzeraldiari, ez dago ia atzerapausorik ematen ez duen asterik. Batean euskararen ordenantzak direla, bestean mugikortasuna edo hirigintza, eta hurrengoan sanferminetako txupinazoa, udal karguen dietak edo haur eskolak. Kontraerreformaren unea da: udal agintearen makina gelan tente, galdara ikatzez betetzea agindu du Enrique Mayak eta ozen jaurti du: “Goazen iraganera!”.

Jatorrizko edukira joan

Rapero ezaguna zen TíoBad gaztea Sayula de Aleman (Veracruz, Mexiko) herrian eta haren oihartzuna askoz urrunago ere heldu zen, Mexikon Barrena AEBetaraino. Bertsotan salatzen zituen narkotrafikatzaileekin elkar hartzen duten agintariak, kazetari eta ekintzaileen hiltzaileak eta lurraldea izorratzen dien frackinga. Abenduaren 27an aurkitu zuten haren gorpua, torturapean isilarazia.

Jatorrizko edukira joan

Klima aldaketa ukatu egiten du Scott Morrison Australiako lehen ministroak. 2019ko maiatzean hautatu zuten australiarrek eta duela bost hilabetetik klima larrialdi bete betean daude, suteek 10.000 hektarea erre ostean. Paradoxa honen zergatia aztertzen saiatu gara Jenofa Berhokoirigoinekin.

Jatorrizko edukira joan

Berri agentziek oihukatu zuten 2019ko azaroaren 12an: “Nobel saria eman diete litio-ioizko baterien asmatzaileei, larrialdi klimatiko betean”. Bi egun lehenago, azaroaren 10ean, Evo Morales lehendakariak dimisioa eman eta ihes egin behar izan zuen, eskuinak kaleetako liskarrez hasi ostean poliziak eta armadak borobildutako estatu kolpearen ondorioz. Litioak bakarrik ez zuen eragingo ezker indigenistaren porrota, baina hura gabe ere ezin da ulertu.

Jatorrizko edukira joan

Enbata zakar baten gisa hedatu da munduan zehar protesta-haizea 2019an, eta matxinada hauei buruz hitz egin dugu Pello Zubiriarekin, aurtengo odoltsuena datekeen Irakeko errebolta adibide hartuta. Analisi ugari daude lurrikara sozial hauen jatorriaren inguruan, eta horietako batzuk mahaigaineratu ditugu.

Jatorrizko edukira joan

Kontrol sozialerako teknologietan aurreratu nahian dabil Frantziako Estatua eta horretaz hitz egin digu Jenofa Berhokoirigoinek gaurko podcast saioan. Aurpegi ezagupena du oinarri duen ALICEM aplikazioaz, zehazki. Honek aurpegia ezagutu eta zerbitzu publikoak eskura ukanen ditu herritarrak. Aplikazioak dakartzan arriskuez eta atzean dituen interesez aritu gara.

Jatorrizko edukira joan

Santi Cobosek gertutik ezagutu du espetxea, guztira 26 urte egin baititu preso. Zigor Oleaga ARGIAko kazetariak Cobos elkarrizketatzeko parada izan du eta astekarian argitaratu dugun erreportajean bildu du bere bizitza: hotzikara eragiten duen kartzela sistema demokratikoaren kronika. Baina bada borroka kolektibo baten historia ere, eta horretaz guztiaz hitz egin dugu podcast saio honetan.

Jatorrizko edukira joan

Ipar Itsasoa Brent deituriko petrolioaren iturri emankorra izan da azken 50 urtean, baina ia hasia da urritzen, eta laster, ‘Brent’ izena eraman dezake ingurumen arazo konpongaitz batek: iturriok agortutakoan, horiek ustiatzeko eraikitako egitura handiak nork eta zein preziotan desmuntatu. Itsasoan galduta dauden hormigoi puska hauez aritu gara Pello Zubiriarekin.

Jatorrizko edukira joan

Elkanoren mundu biraren urteurrena ari da zeresana ematen, ez soilik Euskal Herrian, Filipinetara begira jarri gara Axier Lopez ARGIAko kazetariarekin.

Eusko Jaurlaritzak, Gipuzkoako Aldundiak, EiTBk eta Espainiako Gobernuak diruz lagundutako Elkanoren mundu birari buruzko filma Filipinetan ez dela ongi etorria salatzen ari dira milaka lagun. Elkano eta Magallaesen espedizio armatuak Espainiako kolonialismoaren lehen mugarria ezarri zuen Filipinetan. Hango herritarrek ez dute ahaztu, umeentzako animaziozko filmaz mozorrotu badute ere.

Jatorrizko edukira joan

Eguberriak gainean ditugu eta baita aurtengo “Black Friday” eguna ere, multinazionalek hala erabakita azaroaren 29an hasiko da eguberrietako kontsumo eroa. Frantzian protesta eguna deitu du Attac mugimendu altermundistak eta Amazon jarri dute jomugan, ostirala beste zentzu batean belztu nahi diote multinazionalari.

Jatorrizko edukira joan